بررسی خط نوشته های منسوجات ایرانی از دوره ی اسلامی تا پایان دوره قاجار

پایان نامه
چکیده

در هر سرزمینی هنرهای کاربردی آن، ابزاری مهم برای انتقال هنر و فرهنگ آن دوره و سرزمین بوده است. در واقع سنت¬های تصویری و مفهومی به صورت کاربردی به نمایش گذاشته می¬شوند. خط و نوشته یکی از والاترین شاخصه¬های هنر دوره اسلامی است،که در طی زمان¬های مختلف بر روی سفال¬ها، منسوجات، قالی¬ها و ... به کار برده می¬شده است. این پژوهش بر این راستاست که جایگاه خط نوشته در منسوجات باقی مانده از آغاز اسلام تا پایان دوره قاجار در ایران (که شامل هشت نمونه از دوره آل بویه، چهار نمونه از دوره سلجوقیان، دو نمونه از دوره ایلخانیان، شش نمونه از صفویان ویک نمونه ار دوره زندیه، هشت نمونه از دوره قاجار می شود) را از دیدگاه بصری مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. این پژوهش بر اساس فرضیه هایی چون: 1. شکل و مضمون خط نوشته ها بنا به تعلق به یک دوره خاص متفاوت بوده¬اند. 2. خط نوشته¬ها نسبت به روش به کارگیری و یا جاگذاری در کتیبه دچار تغییراتی در ساختار نوشتاریشان می¬شوند. 3. بین ارزش¬های بصری و گرافیکی خط نوشته¬ها و نقوش با معنا و مفهومشان رابطه وجود دارد. 4. بازیابی ارتباط بین نوشته و کاربرد پارچه، شکل گرفته است. بدین منظور با بررسی¬های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و هنری دوره های مذکور و همچنین با پژوهش های اسنادی و کتابخانه ای در باب آداب و رسوم، فرهنگ و پوشاک آنان، این نتیجه حاصل شد که خط در این آثار علاوه بر جنبه کاربردی و زیبایی شناسانه، جنبه مفهمومی و نمادین نیز داشته است. هدف از تحقیق، کشف راز و رمز روابط هندسه پنهان خط نوشته¬ها، کشف ارزش-های گرافیکی و استفاده از دستاوردهای هنرمندان گذشته در مسیر تغییر و تحول و استفاده از خط و گرافیکِ امروز، در طراحی پارچه¬های امروزی است تا به شخصیت و واقعیت فرهنگی خود بازگردیم.

منابع مشابه

بررسی خط کوفی روی پارچه‌ های دوره ی اسلامی

چکیده خوشنویسی یکی از هنرهای خاص دوران اسلامی است‏. خط کوفی ـ که خطی عربی است ـ به پشتوانه­ی نوشتار کلام الهی، ارزش و اعتبار ویژه‏ای یافت. این پشتوانه­ی معنوی با حضور در عرصه‏ های مختلف هنری و به کار بردن سلیقه توسط هنرمندان، به شکل­ گیری انواع خط کوفی منجر شد‏. خاستگاه این خط، شهر کوفه و بیشترین استفاده از آن به عنوان یک عنصر تزئینی و کاربردی در هنر‏های مختلف از قبیل بناها‏، ظروف‏، منسوجات و ...

متن کامل

ساختار کالبدی- فضایی شهر همدان از آغاز دوره ی اسلامی تا پایان دوره ی قاجار براساس مدارک و شواهد موجود

همدان پیشینه ای کهن دارد که مدیون موقعیت طبیعی آن است؛ نخست دشت وسیعی که شهر در آن شکل گرفته، دوم کوه الوند که بر دامنه ی آن آرمیده است. این وضعیت جغرافیایی همدان را از دیرباز به یک مرکز زیستگاهی همیشگی مبدل کرده است. همدان در دوره ی اشکانی و ساسانی یک مرکز مهم اداری- بازرگانی بود. همدان در جنگ های فتوح توسط تازیان گشوده شد. این شهر در دور هی اسامی بر محور مسجد جامع و بازار گسترش یافت و مورد تو...

متن کامل

گرافیک نقوش پارچه های ایرانی از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار

چکیده: در این پژوهش با بررسی و طبقه بندی و تحلیل گرافیک نقوش به کاررفته در پارچه های دوران صفوی تا پایان قاجارو همچنین تطبیق نمونه ها با سنت تصویری گذشته ایرانی ،انواع گوناگون این نقوش از میان مدارک تصویری موجود بازشناسی شده است که نشان می دهد اوج هنر بافندگی ایران را می توان در این دو دوره دید، دسته بندی کلی این نقوش گواه این است که نقوش این دوران به طور وضوح به دو گروه نقوش تجریدی و نقوش واق...

15 صفحه اول

مبلمان ایرانی در دوره اسلامی: از سلجوقیان تا زندیان

این مقاله پژوهشی پیرامون مبلمان ایرانی در دوره اسلامی از برآمدن سلجوقیان تا پایان زندیان و آغاز قاجاریان است. هدف پژوهش شناسایی و معرفی گونه‌های متفاوت مبلمان ایرانی، با تمرکز بر تخت و صندلی، و بیان دگرگونی‌های آن در این دوره است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف پژوهشی توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت کیفی و اکتشافی و شیوه گرد‌‌آوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه آثار بر‌جای ...

متن کامل

سیر تحول نقوش انسانی در کاشی‌کاری حمام‌های تاریخی شهر اصفهان از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار

The bathrooms were assumed as locations for presence of various classes of society in the past time and walls of baths were decorated with motley tiles and various designs. The human designs drawn on these tiles are deemed as one of the most conspicuous elements that reflect social, cultural, and artistic conditions in community These motifs with various themes and ways of different design had ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده هنر

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023